ملین ها موادی هستند که به رفع یبوست کمک می کنند. ملین ها را می توان در ردیف مواد طبیعی و یا داروهای اسهال آور جستجو نمود. ملین ها بسته به عملکرد های متفاوتی که در جهت رفع یبوست دارند، در دسته بندی های مختلفی قرار می گیرند. بهتر است برای انتخاب ملین مناسب با توجه به نوع مشکل ایجاد شده و عملکردی که دارو دارد، با مشورت پزشک داروی مناسب را انتخاب نمایید. میزان مصرف این داروها اهمیت بسیار زیادی دارد، زیرا مصرف بیش از اندازه آنها می تواند موجب اسهال شده و یا حتی تاثیر عکسی داشته باشد.

انواع ملین ها

ملین ها بر حسب اشکال دارویی، فواصل مصرف، سرعت شروع اثر، محل اثر و …. به دسته های مختلفی تقسیم می شوند. مهمترین ملین های کاربردی به این شرح است :

ملین‌ های‌ تراوش‌ کننده

هدف این نوع ملین رفع یبوست از طریق نرم نمودن مدفوع است. برای نرم شدن مدفوع نیاز به آب بیشتری در روده است. به همین منظور دارو به گونه ای عمل می کند که مقدار زیادی آب وارد روده بزرگ شود. معروف ترین تراوش کننده ها شیر مگنزیا و منیزیم سیترات است. مصرف این نوع ملین می تواند عوارض جانبی مثل تهوع، اسهال، گاز، التهاب را ایجاد کند. همچنین زیاده روی در مصرف این نوع ملین می تواند موجب کاهش آب بدن، عدم تعادل الکترولیتی و آسیب‌دیدگی کلیه ها شود.

ملین‌کننده‌های مدفوع

این نوع ملین تحت عنوان نرم کننده شناخته می شود. عملکرد این ملین ها به گونه ای است که رطوبت را در مدفوع نگه می دارد. این دارو موثرترین ملین است که بدون نسخه نیز ارائه می شود.

ملین ها جذب کننده آب در روده

این نوع ملین از طریق افزایش جرم مدفوع به نرم نمودن آن کمک می کنند. اما این نوع ملین ها برای همه افراد مناسب نخواهد بود. درد معده، حالت تهوع، استفراغ و خارش پوست از عوارض جانبی ملین ها جذب کننده آب در روده  به شمار می رود. بهتر است این نوع ملین ها با مقادیر زیادی آب مصرف شوند، تا عوارض جانبی آن کاسته شود.

ملین های محرک

این ملین ها با ایجاد انقباض در عضلات روده، مدفوع را به سمت مقعد هدایت می کنند. مصرف طولانی مدت این دارو توصیه نمی شود. زیرا افزون بر عوارض جانبی متعدد امکان وابستگی به این داروها وجود دارد. از عوارض جانبی این نوع ملین می توانیم به درد معده، ضعف و ناتوانی، گرفتگی، حالت تهوع و ادرار قهوه‌ای رنگ اشاره کنیم.

ملین های روان کننده

این نوع از ملین ها، با ایجاد غشاء چرب بر دیواره روده به عبور راحت تر مدفوع کمک می کنند. این ملین ها دیرتر از سایرین اثر خود را نشان می دهند. معروف ترین ملین روان کننده، روغن های معدنی هستند.  بدن انسان قابلیت هضم این روغن را ندارد. بنابراین در طول فرآیند گوارش، چربی روغن دچار تحول نمی شود. استفاده طولانی مدت از این نوع ملین ها می تواند موجب بی اختیاری شده و در جذب ویتامین ها اختلال ایجاد نماید.

مضرات مصرف ملین ها

همان طور که در قسمت قبل نیز اشاره کردیم میزان مصرف این ملین ها اهمیت بسیار زیادی دارد. زیرا سوء مصرف این مواد می تواند عورض جانبی ناخوشایندی را برای بدن به همراه داشته باشد. برخی از مضرات ملین ها به این شرح است :

• عدم حرکت طبیعی روده ها به سبب وابستگی روده

• آسیب به  لوزالمعده و پوشش لایه روده

• عدم تعادل الکترولیت

• دهیدراته شدن بدن

• کاهش مقاومت ناخن

• خطر ابتلا به سنگ کلیه

ملین های طبیعی

مصرف داروهای ملین در طولانی مدت به خصوص برای مبتلایان به یبوست مزمن می تواند خطرات بسیاری را به دنبال داشته باشد. ملین های طبیعی در مقایسه با داروهای ملین مضرات بسیار کمتری داشته و اغلب بدون عوارض جانبی هستند. برخی از مهمترین ملین ها طبیعی به این شرح است :

• روغن کرچک،این روغن بهترین ملین برای رفع یبوست است. برای این منظور می توانید یک قاشق غذا خوری روغن کرچک را با شیر گرم مخلوط و قبل از خواب بنوشید.

• روغن زیتون، مخلوطی از روغن زیتون و آب لیمو را تهیه نموده و حداقل یک بار در هفته از آن بنوشید.

• آبلیمو : آبلیمو نوعی پاک کننده روده به شمار می رود. برای این منظور می توانید آب یک لیمو را گرفته و در یک لیوان حل کنید و هر روز بنوشید.

• قهوه : کافئین موجود در قهوه نوعی ملین طبیعی به شمار می رود. برای این منظور هر روز یک فنجان قهوه بنوشید.

• کشمش : کشمش منبع غنی از فیبر است. کشمش می تواند داروی بسیار مناسبی برای زنان باردار مبتلا به یبوست باشد. برای این منظور پیشنهاد می شود، هر شب مقداری کشمش را در آب بخیسانید و صبح روز بعد ناشتا میل کنید.

• آلوئه ورا : مصرف ژل آلوئه ورا می تواند به عنوان مسهل طبیعی عمل نماید. در  مصرف آلوئه ورا زیاده روی نکنید، زیرا ممکن است اثرات عکس داشته باشد.

تاثیر ملین ها بر بیماری های نشیمنگاهی

بیماری های نشیمنگاهی شامل بیماری های بواسیر، شقاق، فیستول و کیست مویی می باشد. یبوست یکی از عوامل اصلی ایجاد کننده بواسیر و شقاق به شمار رفته و در تشدید علائم بیماری های فیستول و کیست مویی موثر است. به همین ترتیب یکی از راهکارهای اصلی برای درمان این بیماری ها به خصوص در دوران پس از جراحی درمان یبوست و جلوگیری از آن است.

اغلب پزشکان پس از جراحی بیماریهای نشیمنگاهی مصرف ملین ها را توصیه می کنند تا از بروز یبوست و عود مجدد بیماری ها جلوگیری کنند.

ملین ها موادی هستند که به رفع یبوست کمک می کنند. ملین ها را می توان در ردیف مواد طبیعی و یا داروهای اسهال آور جستجو نمود. ملین ها بسته به عملکرد های متفاوتی که در جهت رفع یبوست دارند، در دسته بندی های مختلفی قرار می گیرند. بهتر است برای انتخاب ملین مناسب با توجه به نوع مشکل ایجاد شده و عملکردی که دارو دارد، با مشورت پزشک داروی مناسب را انتخاب نمایید. میزان مصرف این داروها اهمیت بسیار زیادی دارد، زیرا مصرف بیش از اندازه آنها می تواند موجب اسهال شده و یا حتی تاثیر عکسی داشته باشد.

انواع ملین ها

ملین ها بر حسب اشکال دارویی، فواصل مصرف، سرعت شروع اثر، محل اثر و …. به دسته های مختلفی تقسیم می شوند. مهمترین ملین های کاربردی به این شرح است :

ملین‌ های‌ تراوش‌ کننده

هدف این نوع ملین رفع یبوست از طریق نرم نمودن مدفوع است. برای نرم شدن مدفوع نیاز به آب بیشتری در روده است. به همین منظور دارو به گونه ای عمل می کند که مقدار زیادی آب وارد روده بزرگ شود. معروف ترین تراوش کننده ها شیر مگنزیا و منیزیم سیترات است. مصرف این نوع ملین می تواند عوارض جانبی مثل تهوع، اسهال، گاز، التهاب را ایجاد کند. همچنین زیاده روی در مصرف این نوع ملین می تواند موجب کاهش آب بدن، عدم تعادل الکترولیتی و آسیب‌دیدگی کلیه ها شود.

ملین‌کننده‌های مدفوع

این نوع ملین تحت عنوان نرم کننده شناخته می شود. عملکرد این ملین ها به گونه ای است که رطوبت را در مدفوع نگه می دارد. این دارو موثرترین ملین است که بدون نسخه نیز ارائه می شود.

ملین ها جذب کننده آب در روده

این نوع ملین از طریق افزایش جرم مدفوع به نرم نمودن آن کمک می کنند. اما این نوع ملین ها برای همه افراد مناسب نخواهد بود. درد معده، حالت تهوع، استفراغ و خارش پوست از عوارض جانبی ملین ها جذب کننده آب در روده  به شمار می رود. بهتر است این نوع ملین ها با مقادیر زیادی آب مصرف شوند، تا عوارض جانبی آن کاسته شود.

ملین های محرک

این ملین ها با ایجاد انقباض در عضلات روده، مدفوع را به سمت مقعد هدایت می کنند. مصرف طولانی مدت این دارو توصیه نمی شود. زیرا افزون بر عوارض جانبی متعدد امکان وابستگی به این داروها وجود دارد. از عوارض جانبی این نوع ملین می توانیم به درد معده، ضعف و ناتوانی، گرفتگی، حالت تهوع و ادرار قهوه‌ای رنگ اشاره کنیم.

ملین های روان کننده

این نوع از ملین ها، با ایجاد غشاء چرب بر دیواره روده به عبور راحت تر مدفوع کمک می کنند. این ملین ها دیرتر از سایرین اثر خود را نشان می دهند. معروف ترین ملین روان کننده، روغن های معدنی هستند.  بدن انسان قابلیت هضم این روغن را ندارد. بنابراین در طول فرآیند گوارش، چربی روغن دچار تحول نمی شود. استفاده طولانی مدت از این نوع ملین ها می تواند موجب بی اختیاری شده و در جذب ویتامین ها اختلال ایجاد نماید.

مضرات مصرف ملین ها

همان طور که در قسمت قبل نیز اشاره کردیم میزان مصرف این ملین ها اهمیت بسیار زیادی دارد. زیرا سوء مصرف این مواد می تواند عورض جانبی ناخوشایندی را برای بدن به همراه داشته باشد. برخی از مضرات ملین ها به این شرح است :

• عدم حرکت طبیعی روده ها به سبب وابستگی روده

• آسیب به  لوزالمعده و پوشش لایه روده

• عدم تعادل الکترولیت

• دهیدراته شدن بدن

• کاهش مقاومت ناخن

• خطر ابتلا به سنگ کلیه

ملین های طبیعی

مصرف داروهای ملین در طولانی مدت به خصوص برای مبتلایان به یبوست مزمن می تواند خطرات بسیاری را به دنبال داشته باشد. ملین های طبیعی در مقایسه با داروهای ملین مضرات بسیار کمتری داشته و اغلب بدون عوارض جانبی هستند. برخی از مهمترین ملین ها طبیعی به این شرح است :

• روغن کرچک،این روغن بهترین ملین برای رفع یبوست است. برای این منظور می توانید یک قاشق غذا خوری روغن کرچک را با شیر گرم مخلوط و قبل از خواب بنوشید.

• روغن زیتون، مخلوطی از روغن زیتون و آب لیمو را تهیه نموده و حداقل یک بار در هفته از آن بنوشید.

• آبلیمو : آبلیمو نوعی پاک کننده روده به شمار می رود. برای این منظور می توانید آب یک لیمو را گرفته و در یک لیوان حل کنید و هر روز بنوشید.

• قهوه : کافئین موجود در قهوه نوعی ملین طبیعی به شمار می رود. برای این منظور هر روز یک فنجان قهوه بنوشید.

• کشمش : کشمش منبع غنی از فیبر است. کشمش می تواند داروی بسیار مناسبی برای زنان باردار مبتلا به یبوست باشد. برای این منظور پیشنهاد می شود، هر شب مقداری کشمش را در آب بخیسانید و صبح روز بعد ناشتا میل کنید.

• آلوئه ورا : مصرف ژل آلوئه ورا می تواند به عنوان مسهل طبیعی عمل نماید. در  مصرف آلوئه ورا زیاده روی نکنید، زیرا ممکن است اثرات عکس داشته باشد.

تاثیر ملین ها بر بیماری های نشیمنگاهی

بیماری های نشیمنگاهی شامل بیماری های بواسیر، شقاق، فیستول و کیست مویی می باشد. یبوست یکی از عوامل اصلی ایجاد کننده بواسیر و شقاق به شمار رفته و در تشدید علائم بیماری های فیستول و کیست مویی موثر است. به همین ترتیب یکی از راهکارهای اصلی برای درمان این بیماری ها به خصوص در دوران پس از جراحی درمان یبوست و جلوگیری از آن است.

اغلب پزشکان پس از جراحی بیماریهای نشیمنگاهی مصرف ملین ها را توصیه می کنند تا از بروز یبوست و عود مجدد بیماری ها جلوگیری کنند.

هموروئیدکتومی یا جراحی هموروئید یکی از روش های پرکاربرد برای درمان این بیماری است. هموروئید یا همان بواسیر شایع ترین بیماری در ناحیه مقعد است. این بیماری با تورم و گشاد شدن عروق در ناحیه مقعد ایجاد می شود. بواسیر با علائمی مثل درد، خارش، خونریزی، خون در مدفوع و … نمایان می شود. اغلب این علائم با درمان های خانگی و دارویی برطرف می شوند، اما در برخی موارد بیماری به حدی پیشرفت کرده که لازم است از درمان های تهاجمی تری برای از بین بردن بواسیر استفاده نمایید. یکی از درمان های تهاجمی هموروئیدکتومی است.

هموروئیدکتومی شامل استفاده از تیغ جراحی برای از بین بردن بافت هموروئیدی است. در صورتی که بعد از انجام جراحی نسبت به زخم جراحی و وضعیت سلامت خود توجه نکنید، احتمال عود مجدد بیماری وجود دارد. برخی از راهکارهای مراقبت بعد از هموروئیدکتومی به این شرح است:

مصرف فیبر

اغلب بیماران بعد از جراحی به خصوص جراحی هموروئید دچار یبوست می شوند. یبوست موجب خروج مدفوع سفت شده و می تواند آسیب جدی به مقعد وارد آورد. بهترین راهکار برای جلوگیری از یبوست مصرف فیبر کافی است. فیبر ماده ای مغذی و مفید است که در روده انسان قابلیت هضم و جذب را ندارد و تجمع می کند.

فیبر مقدار زیادی آب به خود جذب کرده و با افزایش حجم مدفوع به درمان و رفع یبوست کمک می کند. از خوراکی های دارای فیبر می توانیم به انواع میوه ها، سبزیجات و غلات اشاره کنیم.

آب کافی

آب در همه حالت برای حفظ سلامتی بدن مفید است. مصرف آب کافی می تواند هر چه سریعتر سموم را از بدن خارج کرده و با درمان یبوست به بهبود بیماری بواسیر نیز کمک نماید. میزان آب مصرفی برای هر فرد در طول روز  ۸ الی ۱۰ لیوان تعیین شده است.

تعویض پانسمان

لازم است در طول دوره نقاهت پس از عمل بهداشت را به میزان بیشتری رعایت نمایید. البته منظور از رعایت بهداشت، زیاده روی در شستشوی مقعد نیست. تعویض مرتب پانسمان یکی از راهکار هایی است که می تواند به جلوگیری از عفونت کمک نماید. البته بهتر است، تعویض پانسمان توسط پزشک و یا پرستار انجام شود.

مصرف دارو

معمولاً پزشک بعد از جراحی مصرف داروهایی مانند انواع مسکن و آنتی بیوتیک را به منظور کاهش درد و جلوگیری از عفونت تجویز می کند. بیمار باید مطابق دستور پزشک داروها را مصرف نماید.

حمام سیتز

حمام سیتز یا همان نشیمن به منظور جلوگیری از عفونت زخم و کمک به ترمیم سریع آن تجویز می شود. این حمام شامل قرار دادن ناحیه باسن و ران ها در آب نسبتاً گرم است. این امر با افزایش گردش خون در ناحیه مقعد به درمان بواسیر کمک می نماید. برای افزایش تاثیر پذیری می توانید به آب حمام سیتز مقداری نمک اپسوم و یا جوش شیرین بیافزایید.

کمپرس یخ

یکی از راهکارهای کاهش درد بیمار بعد از جراحی هموروئیدکتومی، استفاده از کمپرس یخ است. این روش می تواند بعد از جراحی که معمولاً بیماران درد زیادی دارند، به کاهش سریع درد کمک نماید. برای جلوگیری از آسیب به زخم، یخ را مستقیماً بر روی زخم قرار ندهید، بلکه آن را درون کیسه فریزر قرار داده و در حوله بپیچید و سپس برای چند دقیقه بر روی زخم قرار دهید.

مراقبت از رخم

مراقبت از زخم بعد از جراحی  اهمیت بسیاری در عفونت، درد و عود مجدد بیماری دارد. برای این منظور باید ضمن رعایت بهداشت و استفاده از لباس های مناسب با الیاف طبیعی، فشاری زیادی به ناحیه آسیب وارد نشود. به همین جهت از نشستن بر روی سطوح سخت اجتناب نمایید. بهتر است برای نشستن از بالش های دوناتی شکل کمک بگیرید.

بواسیر یا هموروئید یکی از انواع بیماری های مقعدی است، این عارضه شایع موجب تورم و التهاب عروق مقعدی در اثر اعمال فشار ایجاد می شود. بواسیر همراه با درد، خونریزی، خارش، سوزش، خون در مدفوع، احساس کامل نبودن عمل دفع و … ایجاد می شود. یکی از راهکار های درمان بیماری بواسیر در مراحل اولیه بروز بیماری، استفاده از درمان های خانگی و انواع پماد است که می تواند در رفع علائم بیماری و نیز بهبود و درمان آن موثر باشد. یکی از مهمترین پماد هایی که در رفع علائم و درمان هموروئید موثر است، پماد ام جی است که در ادامه به تشریح بیشتر آن می پردازیم :

پماد ام جی

پماد ام جی در واقع پماد گیاهی به شمار می رود، برای تولید این پماد از گیاه مورد استفاده می شود. این گیاه حاوی یون های وازواکتیو و یون های منقبض کننده عروق است که می تواند تاثیرات جدی در برطرف کردن علائم بیماری داشته باشد. همچنین این پماد دارای اثرات مسکن، قابض، ضد باکتری و قارچ و ضد التهاب است که موجب می شود, علائم بیماری بواسیر یا هموروئید به سرعت رفع شوند.

برای استفاده از این پماد بهتر است با پزشک متخصص مشورت نمایید. اما در حالت کلی مقدار استفاده از آن دو بار در روز و هر بار به اندازه یک اپلیکاتور برای رکتوم تعیین شده است.

کاربرد پماد ام جی

از پماد ام جی برای رفع مشکلات زیر استفاده می شود :

• درمان هموروئید درجه یک و دو
• درمان خونریزی، درد، خارش، سوزش مقعد
• درمان شقاق

نکات ضروری برای مصرف پماد ام جی

• بهتر است قبل از مصرف پماد، مقعد را با آب و صابون بشویید.
• برای مصرف دارو با پزشک مشورت نمایید و بعد از اطمینان از ابتلا به هموروئید آن را مصرف نمایید.
• در صورتی که پس از ۱هفته از مصرف دارو بهبودی حاصل نشد، مصرف دارو را قطع و با پزشک مشورت نمایید.
• در صورت مشاهده عوارض مصرف دارو را قطع نمایید.
• دارو باید در دمای کمتر از ۲۵ در نگهداری شود.
• همزمان با مصرف پماد ام جی، با مصرف فیبر و آب کافی از یبوست جلوگیری نمایید.
• این دارو عوارض جانبی خاصی ندارد، تنها در بعضی موارد احتمال التهاب وجود دارد.
• موارد منع مصرفی برای این دارو وجود ندارد.
• اگر به صورت همزمان مبتلا به بواسیر و شقاق هستید از محلول ام جی استفاده نمایید.

میزان تاثیر پماد ام جی

این پماد برای رفع و درمان بواسیر های درجه یک و دو کاربرد دارد. و در موارد شدیدتر بیماری موثر نخواهد بود. در چنین مواردی باید از سایر درمانهای تهاجمی تر نظیر جراحی، لیزر درمانی، رابربند و … استفاده نمود. از آنجایی که روش های جراحی نمی توانند درمان قطعی برای بیماری باشند و همراه با مشکلات بسیاری مانند درد و خونریزی بروز می کنند کمتر مورد استفاده قرار می گیرند.

بهترین راهکار برای درمان بواسیر های پیشرفته درجه سه و چهار لیزر درمانی است، زیرا لیزر می تواند در کوتاه ترین زمان ممکن به صورت سرپایی بیماری درمان نماید. مهمترین مزیت درمان هموروئید با لیزر قطعی بدون آن و نیز بدون احساس درد و خونریزی است که موجب می شود، برای همیشه از شر این عارضه خلاص شوید.